De
Brodie-helm of ‘
Tommy-helm’ is een
militaire hoofdbescherming van
staal. De
helm is
ontworpen en in 1915 in
Londen gepatenteerd door
ondernemer en
uitvinder John Leopold Brodie (1873-1945).
[noot 1] Een gemodificeerde versie ervan werd als
Helmet, Steel, Mark I in
Groot-Brittannië en als
M1917-helmet in de
VS. Bij de troepen werd hij ‘shrapnel helmet’ (
granaatschervenhelm), ‘battle bowler’ (
gevechtsbolhoed), ‘Tommy-helm’, ‘tin hat’ (
blikken hoed) en in de
Verenigde Staten de ‘doughboy helmet’
[noot 2] (
doughboy-helm) and ‘Kelly helmet’ (de in 1934 ingevoerde M1917A1 versie). De helm was ook bekend als de ‘soup bowl’ (
soepbord), ‘dishpan hat’ (
afwasbak), de ‘tin pan hat’ (
ovenschaal), ‘washbasin’ (
waskom). De
duitsers noemden hem de ‘Salatschüssel’ (
slakom). De naam ‘Brodie-helm’ is historisch eigenlijk onjuist: alleen de originele
Brodie's Steel Helmet, War Office Pattern uit 1915 heette zo.
De Brodie-helm werd een
icoon van het
Britse leger in de
Eerste en
Tweede Wereldoorlog, en het model werd tot in de
jaren ‘50 door
krijgsmachten over de hele
wereld gebruikt.
John Leopold Brodie (1873-1945)
[noot 1] had in augustus 1915 een ontwerp voor een helm
gepatenteerd dat voordelen bood ten opzichte van de kort daarvoor ingevoerde
Franse ’Adrian’-helm (juli 1915). Hij werd uit één stuk uit een enkele dikke
staalplaat geperst, waardoor hij eenvoudig te vervaardigen was en extra stevigheid verkreeg. Het patent van Brodie omvatte ook een innovatief binnenwerk. In 1918 verkreeg hij ook het
Amerikaanse patent.
Brodie's
ontwerp leek op de
middeleeuwse chapel-de-fer (ook
ketelhelm of
monnikskap-helm) voor
infanterie (in tegenstelling tot de
Duitse Stahlhelm (jan. 1916) die leek op de
middeleeuwse sallet). De Brodie had een ondiepe ronde kroon
[noot 3] met een brede rand, een
lederen binnenwerk en een lederen
kinriem. De "soepbord" vorm van de van de helm is ontworpen om het
hoofd en de
schouders van de drager te beschermen tegen
scherven en
splinters die van
granaten die boven de
loopgraven uitbarstten. Het
ontwerp maakte het gebruik van relatief dik
staal mogelijk dat in een enkele
persing kon worden gevormd met behoud van de dikte van de helm. Hierdoor was hij beter bestand tegen tegen
granaatscherven en
-splinters, maar bood hij minder bescherming aan het onderste deel van het
hoofd en aan de
nek dan andere helmen.
